1 تدبیرهای دل از آن انسان است، اما تنطّق زبان از جانب خداوند میباشد.
2 همه راههای انسان در نظر خودش پاک است، اما خداوند روحها را ثابت میسازد.
3 اعمال خود را به خداوند تفویض کن، تا فکرهای تو استوار شود.
4 خداوند هر چیز را برای غایت آن ساخته است، و شریران را نیز برای روز بلا.
5 هر که دل مغرور دارد نزد خداوند مکروه است، و او هرگز مبرا نخواهد شد.
6 از رحمت و راستی، گناه کفّاره میشود، و به ترس خداوند ، از بدی اجتناب میشود.
7 چون راههای شخص پسندیده خداوند باشد، دشمنانش را نیز با وی به مصالحه میآورد.
8 اموال اندک که با انصاف باشد بهتر است، از دخل فراوان بدون انصاف.
9 دل انسان در طریقش تفکّر میکند، اما خداوند قدمهایش را استوار میسازد.
10 وحی بر لبهای پادشاه است، و دهان او در داوری تجاوز نمینماید.
11 ترازو و سنگهای راست از آن خداوند است و تمامی سنگهای کیسه صنعت وی میباشد.
12 عمل بد نزد پادشاهان مکروه است، زیرا که کرسی ایشان از عدالت برقرار میماند.
13 لبهای راستگو پسندیده پادشاهان است، و راستگویان را دوست میدارند.
14 غضب پادشاهان، رسولانِ موت است اما مرد حکیم آن را فرو مینشاند.
15 در نور چهره پادشاه حیات است، و رضامندی او مثل ابر نوبهاری است.
16 تحصیل حکمت از زر خالص چه بسیار بهتر است، و تحصیل فهم از نقره برگزیدهتر.
17 طریق راستان، اجتناب نمودن از بدی است، و هر که راه خود را نگاه دارد جان خویش را محافظت مینماید.
18 تکبّر پیشرُوِ هلاکت است، و دل مغرور پیشرو خرابی.
19 با تواضع نزد حلیمان بودن بهتر است، از تقسیم نمودن غنیمت با متکبّران.
20 هر که در کلام تعقّل کند سعادتمندی خواهد یافت، و هر که به خداوند توکّل نماید خوشابحال او.
21 هر که دل حکیم دارد فهیم خوانده میشود، و شیرینی لبها علم را میافزاید.
22 عقل برای صاحبش چشمه حیات است، اما تأدیب احمقان، حماقت است.
23 دل مرد حکیم دهان او را عاقل میگرداند، و علم را بر لبهایش میافزاید.
24 سخنان پسندیده مثل شان عسل است، برای جانْ شیرین است و برای استخوانها شفادهنده.
25 راهی هست که در نظر انسان راست است، اما عاقبت آن راه، موت میباشد.
26 اشتهای کارگر برایش کار میکند، زیرا که دهانش او را بر آن تحریض مینماید.
27 مرد لئیم شرارت را میاندیشد، و بر لبهایش مثل آتشِ سوزنده است.
28 مرد دروغگو نزاع میپاشد، و نمّام دوستان خالص را از همدیگر جدا میکند.
29 مرد ظالم همسایه خود را اغوا مینماید، و او را به راه غیر نیکو هدایت میکند.
30 چشمان خود را بر هم میزند تا دروغ را اختراع نماید، و لبهایش را میخاید و بدی را به انجام میرساند.
31 سفید مویی تاج جمال است، هنگامی که در راه عدالت یافت شود.
32 کسی که دیرغضب باشد از جبّار بهتر است،و هر که بر روح خود مالک باشد از تسخیرکننده شهر افضل است.
33 قرعه در دامن انداخته میشود، لیکن تمامی حکم آن از خداوند است.