1 لقمه خشکِ با سلامتی، بهتر است از خانه پر از ضیافتِ با مخاصمت.
2 بنده عاقل بر پسر پستفطرت مسلّط خواهد بود، و میراث را با برادران تقسیم خواهد نمود.
3 بوته برای نقره و کوره به جهت طلا است، اما خداوند امتحانکننده دلها است.
4 شریر به لبهای دروغگو اصغا میکند، و مرد کاذب به زبان فتنهانگیز گوش میدهد.
5 هر که فقیر را استهزا کند آفریننده خویش را مذّمت میکند، و هر که از بلا خوش میشود بیسزا نخواهد ماند.
6 تاج پیران، پسران پسرانند، و جلال فرزندان، پدران ایشانند.
7 کلام کبرآمیز احمق را نمیشاید، و چند مرتبه زیاده لبهای دروغگو نجبا را.
8 هدیه در نظر اهل آن سنگ گرانبها است که هر کجا توجّه نماید برخوردار میشود.
9 هر که گناهی را مستور کند طالب محبت میباشد، اما هر که امری را تکرار کند دوستان خالص را از هم جدا میسازد.
10 یک ملامت به مرد فهیم اثر میکند، بیشتر از صد تازیانه به مرد جاهل.
11 مرد شریر طالب فتنه است و بس. لهذا قاصد ستمکیش نزد او فرستاده میشود.
12 اگر خرسی که بچههایش کشته شود به انسان برخورَد، بهتر است از مرد احمق درحماقت خود.
13 کسی که به عوض نیکویی بدی میکند بلا از خانه او دور نخواهد شد.
14 ابتدای نزاع مثل رخنه کردن آب است، پس مخاصمه را ترک کن قبل از آنکه به مجادله برسد.
15 هر که شریر را عادل شمارد و هر که عادل را ملزم سازد، هر دو ایشان نزد خداوند مکروهنـد.
16 قیمت به جهت خریدن حکمت چرا به دست احمق باشد؟ و حال آنکه هیچ فهم ندارد.
17 دوست خالص در همه اوقات محبت مینماید، و برادر به جهت تنگی مولود شده است.
18 مرد ناقصالعقل دست میدهد و در حضور همسایه خود ضامن میشود.
19 هر که معصیت را دوست دارد منازعه را دوست میدارد، و هر که درِ خود را بلند سازد خرابی را میطلبد.
20 کسی که دل کج دارد نیکویی را نخواهد یافت. و هر که زبان دروغگو دارد در بلا گرفتار خواهد شد.
21 هر که فرزند احمق آورد برای خویشتن غم پیدا میکند، و پدر فرزند ابله شادی نخواهد دید.
22 دل شادمان شفای نیکو میبخشد، اما روح شکسته استخوانها را خشک میکند.
23 مرد شریر رشوه را از بغل میگیرد، تا راههای انصاف را منحرف سازد.
24 حکمت در مدّ نظر مرد فهیم است، اما چشمان احمق در اقصای زمین میباشد.
25 پسر احمق برای پدر خویش حزن است، و به جهت مادر خویش تلخی است.
26 عادلان را نیز سرزنش نمودن خوب نیست،و نه ضرب زدن به نجبا به سبب راستی ایشان.
27 صاحب معرفت سخنان خود را باز میدارد، و هر که روح حلیم دارد مرد فطانتپیشه است.
28 مرد احمق نیز چون خاموش باشد او را حکیم میشمارند، و هر که لبهای خود را میبندد فهیم است.